کاهش اشتغال و افزایش نرخ بیکاری در ایران
آمارهای رسمی نشان می‌دهد شمار شاغلان در ایران از پاییز تا زمستان ۱۴۰۲ بیش از نیم میلیون نفر کم شده و نرخ بیکاری نیز از با یک واحد-درصد افزایش به ۸/۶ درصد رسیده است.
طبق بررسی‌های مرکز آمار ایران، در زمستان امسال از ۶۴ میلیون و ۸۳۷ هزار ایرانی بالای ۱۵ سال، ۲۴ میلیون و ۱۹۳ هزار نفر شاغل بوده‌اند که ۵۸۲ هزار نفر کمتر از شمار شاغلان پاییز است.
به این ترتیب نرخ اشتغال (درصد شاغلان از جمعیت بالای ۱۵ سال) در زمستان ۳۷/۳ درصد بوده که یک واحد-درصد کمتر از فصل قبل است.
این نرخ چهار سال پیش به بالای ۴۰ درصد هم رسیده بود ولی از زمان روی کار آمدن ابراهیم رئیسی در محدوده ۳۷ تا ۳۸ درصد در نوسان بوده است.
برای این‌که نرخ اشتغال در زمستان ۱۴۰۲ به اندازه تابستان ۱۳۹۸ باشد، باید نزدیک به دو میلیون نفر دیگر هم شاغل می‌بودند.
افت اشتغال زنان: چهار برابر مردان
برآوردهای مرکز آمار نشان می‌دهد سهم مردان از بازار کار ایران همچنان بیش از پنج برابر زنان است به طوری که زمستان امسال حدود بیست میلیون و چهارصد هزار مرد و سه میلیون و هفتصد هزار زن در ایران شاغل بوده‌اند. به عبارت دیگر، زمستان امسال از هر سه مرد بالای ۱۵ سال دو نفر کار می‌کرده‌اند در صورتی که تقریباً از هر ۹ زن بالای ۱۵ سال تنها یک نفر شاغل بوده است. طبق این بررسی، شمار شاغلان مرد از پاییز تا زمستان ۳۴۲ هزار نفر و شمار زنان شاغل ۲۴۰ هزار نفر کاهش یافته است.
این به این معناست که در این مدت تعداد مردان شاغل ۱/۶ درصد، و تعداد زنان شاغل شش درصد کم شده است. بررسی‌های بی‌بی‌سی نشان داده بود که در دوران همه‌گیری کرونا هم نرخ کاهش اشتغال زنان ۱۴ برابر مردان بود.
در کنار این، نرخ بیکاری زنان در فصل زمستان ۱۵/۶ درصد برآورد شده که بیشتر از دو برابر نرخ بیکاری مردان (۷/۱ درصد) است.
دقت کنید که در محاسبه نرخ بیکاری، تنها افرادی بیکار محسوب می‌شوند که فعالانه در جست‌وجوی شغل هستند. در نتیجه کسانی که از پیدا کردن شغل ناامید شده‌اند، در محاسبه نرخ بیکاری در نظر گرفته نمی‌شوند.
نکته چشمگیر دیگر سهم بالای فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در بین زنان بیکار است.
تقریباً ۷۰ درصد زنان جویای کار، تحصیلات دانشگاهی دارند در حالی که این نسبت در بین مردان حدود ۲۵ درصد است.