کاوشگر خورشیدی پارکر در حال شکستن رکوردها است، چرا که در حال عبور از مسیر آتشین و سوزان خورشید است
• ربکا مورل و آلیسون فرانسیس
• بیبیسی
کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا برای اولین بار در تاریخ با سرعتی خیرهکننده از نزدیکترین فاصله از کنار خورشید عبور میکند. این کاوشگر با عبور از جو بیرونی خورشید در معرض دمای بسیار بالا و تابش پرتوها قرار میگیرد. ارتباط این کاوشگر چند روز قطع خواهد بود و دانشمندان منتظر سیگنالی میمانند که انتظار میرود که سه روز دیگر (۲۷ دسامبر) دریافت شود تا ببینند آیا این فضاپیما از حرارت و تشعشعهای خورشیدی به سلامت عبور کرده است یا نه.
امید این است که این کاوشگر درک بهتری از خورشید به ما بدهد دکتر نیکولا فاکس، مدیر علوم در ناسا، به بیبیسی گفت: «خورشید قرنها مطالعه شده است اما جو یک ستاره را زمانی واقعا تجربه میکنید که وارد آن شوید.»
«و ما نمیتوانیم واقعاً جو این ستاره را تجربه کنیم مگر اینکه از آن عبور کنیم.»
کاوشگر پارکر در سال ۲۰۱۸ به سمت مرکز منظومه شمسی حرکت کرد.
کاوشگر پارکر به سمت جو بیرونی خورشید پرواز میکند
این فضاپیما تاکنون ۲۱ بار از کنار خورشید عبور کرده و بهتدریج به آن نزدیکتر شده است، اما از نظر میزان نزدیکی فاصله در شب کریسمس رکوردشکنی خواهد کرد. در نزدیکترین نقطه به خورشید، این فضاپیما ۳/۸ میلیون مایل (۶/۲ میلیون کیلومتر) از سطح خورشید فاصله خواهد داشت.
شاید این فاصله خیلی نزدیک به نظر نرسد، اما نیکولا فاکس اینگونه توضیح میدهد: «ما ۹۳ میلیون مایل از خورشید فاصله داریم، پس اگر مثلا خورشید و زمین یک متر از هم فاصله داشته باشند، پارکر ۴ سانتیمتر از خورشید فاصله خواهد داشت.»
این فضاپیما باید در مقابل دمای ۱۴۰۰ درجه سانتیگراد تاب بیاورد و پرتوهایی که میتوانند تجهیزات الکترونیکش را از کار بیندازند. یک سپر کامپوزیت کربن به ضخامت ۱۱/۵ سانتیمتر (۴/۵ اینچ) از این کاوشگر محافظت میکند، اما تاکتیک اصلی این است که سریع وارد جو خورشید شود و سریع از آن خارج شود. در واقع این کاوشگر سریعتر از هر شیء ساخته انسان حرکت خواهد کرد، با سرعت ۴۳۰ هزار مایل در ساعت (۶۹۰ هزار کیلومتر در ساعت)، معادل پرواز از لندن به نیویورک در کمتر از ۳۰ ثانیه.
وقتی ذرات باردار بادهای خورشیدی با میدان مغناطیسی زمین تعامل میکنند، آسمان با شفقهای خیرهکنندهای روشن میشود
دانشمندان امیدوارند که هنگام عبور کاوشگر از جو بیرونی که به تاج خورشید (کرونا) معروف است برخی معماهای دیرینه حل شود. دکتر جنیفر میلارد، اخترشناس آزمایشگاه «ستاره پنجم» در ولز، میگوید: «کرونا واقعا، واقعا داغ است و ما هیچ ایدهای نداریم که چرا.»
«دمای سطح خورشید حدود ۶۰۰۰ درجه سانتیگراد است، اما دمای کرونا، این جو رقیق بیرونی که در خورشیدگرفتگی میتوانید ببینید، به میلیونها درجه میرسد در حالیکه از سطح خورشید دورتر است. چطور این جو گرمتر است؟»
این مأموریت همچنین باید به دانشمندان کمک کند تا بهتر درک کنند که بادهای خورشیدی، جریان مداوم ذرات باردار که از تاج فوران میکنند، چیست. وقتی این ذرات با میدان مغناطیسی زمین تعامل میکنند، آسمان با شفقهای خیرهکنندهای روشن میشود. اما این «آبوهوای فضایی» میتواند مشکلاتی هم ایجاد کند و باعث مختل شدن شبکههای برق، الکترونیک، و سیستمهای ارتباطی شود.
دکتر میلارد میگوید: «درک ما از خورشید و فعالیتش، آبوهوای فضایی و باد خورشیدی در زندگی روزمره ما بر روی زمین بسیار مهم است.» برای دانشمندان ناسا انتظار در ایام کریسمس اضطرابآور خواهد بود، در حالیکه ارتباط کاوشگر با زمین قطع است. نیکولا فاکس میگوید که به محض دریافت سیگنال ازکاوشگر همکارانش با فرستادن یک قلب سبز به او اطلاع خواهند داد که فضاپیما سالم است.
او اذعان میکند که در مورد این تلاش جسورانه نگرانیهایی دارد، اما در عین حال به کارآمدی کاوشگر هم ایمان دارد.
«من نگران کاوشگر خواهم بود. اما واقعا ما آن را طوری طراحی کردهایم که بتواند در برابر تمام این شرایط سخت مقاومت کند. این کاوشگر بسیار مقاوم است.»