توضیحات
خردگرایی مهم ترین اندیشه فردوسی در شاهنامه است, فردوسی, خرد را مهم ترین ملاک در راهبردها و راهکارهای زندگی انسان می داند و بر آن است که وجه ممیزه انسان در آفرینش, خرد است و بر همین اساس نیز شخصیت و عملکرد شاهان و پهلوانان ایرانی را تبیین و ارزیابی می نماید. فردوسی, شاهنامه را در قرن چهارم با هدف تبیین اندیشه های سیاسی و اجتماعی جامعه ایران پیش از اسلام, می سراید و خرد را عامل تکمیل و تعیین کننده اعمال قدرت و مشروعیت سلطنت می داند. در قرن چهارم, با سیاست های نسبتا تساهل آمیز سامانیان و ایجاد شرایط نسبی رفاهمندانه اجتماعی و اقتصادی, خردگرایی به اوج می رسد و شاهنامه فردوسی به عنوان خردنامه ایرانی, آفریده می شود. مهم ترین عوامل تثبیت اندیشه خردورزی, تحکیم اندیشه های اعتزالی و گرایش به حکمت و فلسفه و انسان گرایی برای تبیین عقلانی اصول دین اسلام و گسترش آن در این قرن است.
