توضیحات
نه فقط در دوران استبداد شاه سابق، بلکه از سالهای سال پیش، در ایران، حکومتهای خودکامه در کشمکشی پایان ناپذیر با اهل قلم و بیان بوده اند. شاید بتوان گفت که این نه ننط ویژگی حکومتهای خودکامه در ایران، که صفت تمامی حکومتهائی از این دست در تمام جهان بوده است. و باز شاید بتوان گفت که این خصوصیت عام تمام حکومتهای خودکامه در جهان است که پس از پایان عمر آنها، اهل قلم به بیان حقایق آن دوره، مشغول می شوند.
گسترش ارتباطات و وسایل ارتباطی الکترونیک، دنیا را به قول مارشال مک لوهان – دانشمند کانادایی – به دهکده کوچکی بدل کرده است که اطلاعات و اخبار از یک گوشه آن، به همان سرعتی به گوشه دیگر می رود، که در زمانهای دور، در دهکده ای، صدا به صدا می رسید. به این ترتیب، گرچه از حکومتهای خودکامه امکان ایجاد اختناق کامل و دور نگهداشتن مردم از حقایق، گرفته شد، ولی آنان از کار اصلی خود که سانسور و جلوگیری از تبادل آزاد اطلاعات و اندیشه باشد، باز نماندند.
موضوع سخن ما درباره ایران است که از ابتدای تاریخی، کشمکش اهل قلم و بیان، با حکو مت خودکامه، در آن معمول بوده است. در آن سالهای دور، حکومتهای سلطنتی، روحانیون و شاعران را یا به بند می کشیدند یا می خریدند. چرا که پیش از اختراع صنعت چاپ – و رسیدن آن به ایران – این دو گروه وظیفه دار رساندن اطلاعات و واقعیت ها به مردم بودند. اما چه آنزمان، چه پس از…..